Dimas

Column 9: Frying Daily

“Ik denk dus ik ben”. Komt deze spreuk iemand bekend voor? Een franse filosoof genaamd Descartes (spreek uit als Deekart) verzon deze spreuk, en dat was erg toepasselijk. Descartes twijfelde namelijk aan alles. Aan de mensen om zich heen, de natuurwetten, de waarnemingen van zijn zintuigen. En uiteindelijk als laatste twijfelde hij ook aan zichzelf. Hij vroeg zich af of hij wel bestond. Je zou dit een identiteitscrisis kunnen noemen, maar bij Descartes was het meer een opgelegde crisis. Hij wilde namelijk het hele filosofische systeem opnieuw opbouwen, en deze keer op rotsharde fundamenten zodat het systeem niet als een kaartenhuis in elkaar zou stortten. Dit dacht hij te bereiken door aan alles, maar dan ook echt alles, te twijfelen, tot en met zichzelf toe. “Wat is dat nou voor een onzin” hoor ik mensen al denken. “Ik neem toch dingen waar?”
Tuurlijk, je neemt dingen waar, maar wie zegt dat je zintuigen je niet bedriegen? Dat kan je niet vaststellen. Dus Descartes twijfelde door. “Besta ik wel?” “Wat als ik alleen maar een droom ben van een of ander wezen?” Dan besta je dus niet, je wordt alleen maar gedroomd door iemand/iets. Dat is best wel een enge gedachte, dat wij in de droom leven van een ander. Maar terug naar Descartes. Hij twijfelt zo lang door, dat die twijfel juist de zekerheid wordt waarop hij het filosofisch systeem kan gaan bouwen. “Zolang ik twijfel, is er een twijfelaar.” “Ook al leef ik in een droom en is niks waar wat ik waarneem, de waarnemer bestaat. En van daaruit kwam toen zijn spreuk Ik denk dus ik ben. Door al die onzekerheden komt er 1 zekerheid naar voren: het feit van het bestaan, de existentie van jezelf.

Hier ga ik even verder op door. Descartes heeft in principe bewezen dat ik een existentie heb. Maar geldt dat voor elk mens, of alleen voor de persoon die erover nadenkt (twijfelt kunnen we ook zeggen). Vanuit Descartes zijn filosofie is een kleine denkstroming ontstaan genaamd het solipsisme. In het solipsisme is de hoofdgedachte dat alleen jijzelf existentie hebt, en de rest (het hele universum) een voorstelling van jouw geest is. Dat houdt dus in dat geen van jullie bestaan. Mijn geest produceert een beeld van nerds achter hun computers die zometeen dit artikel lezen. Het solipsisme vindt alles wat jij ziet om je heen dat datgene een verzinsel is van jouw geest. Je leeft eigenlijk in een soort eigen wereld.

Maar stel nu is dat alles wat mijn eigen zintuigen waarnemen, ook een verzinsel van mij brein is. Wat als ikzelf, terwijl ik toch twijfel aan m’n bestaan en daardoor besta, een verzinsel ben? Is het mogelijk? Zou dan helemaal niks op deze wereld echt zijn? Een angstige gedachte nietwaar? Niks zou dan meer van betekenis zijn. Geen enkel leven heeft dan meer een doel. Niks is waar. Gelukkig kunnen we dit nooit bewijzen want hoe kunnen wij iets bewijzen als we een droom zijn? Niettemin kunnen we erover nadenken, wat ik heb gedaan, en daar wil ik jullie medeverzinsels graag deel van maken. Ik maak misschien af en toe gedachtesprongetjes dus kijk maar of je het volgt.

Overal in het universum, dus ook op onze aarde is er orde en chaos te vinden als twee tegenpolen van elkaar. Een mens is meer gebaat bij orde dan bij chaos. Bijvoorbeeld een boer heeft meer aan een geordend stuk land dan aan een stuk chaotisch land. Orde is dus goed, en chaos is dus slecht. Dit geldt echter alleen zolang we over de mens praten.

Stel, niks van deze wereld is waar. Wij leven een droom van iemand of iets. De wereld zoals wij die meemaken, de droom, is ontzettend geordend. Kijk maar naar alle natuurwetten, alle scheikunde en biologische ontdekkingen. Overal is orde en regelmaat te vinden. Omdat orde goed is, worden wij gedroomd door een goed wezen. Want als wij gedroomd zouden worden door een slecht wezen, zou er meer chaos dan orde zijn omdat chaos slecht is. Als jij slecht bent, droom je echt niet ineens van de bloemetjes en bijtjes. Nee, dan droom je over moord, afpersing etc. Dromen zijn deels afspiegelingen van je karakter. Dus als je slecht bent, droom je over chaos. Als je goed bent, droom je over orde. Dus wij worden gedroomd door een goed wezen.

Tenslotte lijkt de droom op de dromer. Daarom mogen we er ook vanuit gaan dat de dromer van onze wereld menselijk is. Net zoals met orde en chaos is de droom een afspiegeling van het karakter. Het karakter is menselijk dus wij zijn ook allemaal menselijk.

Eng he? We kunnen dus gewoon met onze hele wereld door een goede mens worden gedroomd. Of het waar is weet niemand, maar het kan.