Alevieten

[I]Alevieten (of Alawieten) beschouwen zichzelf als een religieuze stroming binnen de islam. Andere moslims beschouwen de Alevieten niet altijd behorend tot de gemeenschap van gelovigen. De meeste Alevieten wonen in Turkije en Syrië.


[bewerk]
Inleiding
In Turkije wonen zo'n 67 miljoen mensen en ruim 95% van de bevolking is islamitisch. Het merendeel hangt de soennitische tak van de islam aan. Naast de soennieten bestaat er echter nog een andere belangrijke islamitische groep, namelijk de Alevieten. Naar schatting bedraagt hun aantal zo'n 30% van de Turkse bevolking. Dat betekent dat er in Turkije ruim 20 miljoen Alevieten wonen. Hiertoe behoren zowel Turken als Koerden. Het Alevitisme als een wereldbeschouwing, geloofsovertuiging en cultuur heeft zijn oorsprong in de grote volksverhuizingen van Turkse stammen vanuit Centraal-Azië naar Anatolië in de 9e en 10e eeuw..

Het behoort tot de politieke praktijk der Alevieten om zich uit te geven als zijnde behorende tot de (soennitische) islam. Het Alevitisme verschilt echter dusdanig van de leer-en leefstellingen de moslims dat er niet eens sprake kan zijn van twee erg afwijkende stromingen. Dit geldt niet alleen voor de religieuze uitleg van de islam; de Alevieten hebben hun eigen cultuurbeleving, religieuze uiting en levensbeschouwing. De belangrijkste kenmerken van het Alevitisme houden in: een verwerping van de meeste islamitische gebruiken; de dagelijkse 'namaz' (gebeden), het vasten en het bidden in moskeeën inbegrepen.

De Alevieten zijn een religieus-culturele minderheid die, niet voor de eerste keer in de Turkse geschiedenis, geconfronteerd wordt met discriminatie in alle takken van het maatschappelijk leven. De Alevieten hebben een niet onbelangrijke rol gehad in de verwording van het Ottomaanse Rijk. Tot op de dag van vandaag voeren Alevitische genootschappen een politiek die gericht is op het aanvaardbaar maken van zogenaamde religieuze praktijken en cultuurwaarden die vreemd zijn aan de volkeren die de islam belijden.

[bewerk]
De geschiedenis van het Alevitisme
Het Alevitisme was ooit een sjiitische stroming. Al spoedig na de dood van de profeet Mohammed in de 7e eeuw ontstond er een splitsing in de islam over de kwestie van de opvolging van de profeet. Door de meerderheid van de gelovigen, de soennieten, werd een opvolger gekozen uit de kringen van de volgelingen. Een deel van de gelovigen, de sjiiten, erkende deze gekozen opvolger echter niet. De sjiieten waren van mening dat de opvolger van Mohammed tot diens familie moest behoren.

Volgens de sjiieten was Ali, de neef en tevens de schoonzoon van Mohammed, daarom de enige rechtmatige opvolger van de profeet. De naam sjiieten komt uit het Arabische "sji'at Ali", dat "partij van Ali" betekent. Ali is inderdaad een korte tijd kalief (opvolger) geweest, maar werd dit pas nadat drie andere kaliefen hem voor waren gegaan. In 661 is Ali tijdens het gebed omgebracht.

Ook zijn zoon Imam Hoessein is later in een veldslag te Karbala (in het huidige Irak), tezamen met zijn volgelingen, vermoord. De sjiieten herdenken deze gebeurtenis speciaal in de Arabische maand 'Muharrem'. Binnen het sjiitisme zijn er verschillende richtingen. De grootste sjiietische richting erkent een reeks van twaalf rechtmatige imams (opvolgers in de lijn van Mohammed), waarvan Ali de eerste is en zijn zonen Hassan en Hoessein de tweede en derde zijn. De twaalf imams zijn ook voor de Alevieten heel belangrijk. De zesde imam, imam Cafer-i Sadik, heeft voor de Alevieten bovendien een speciale betekenis, omdat hij als eerste het Alevitisme in een boek heeft geschreven.

In de loop van de tijd zijn er tussen het soennisme en het oorspronkelijke alevitisme tal van religieuze verschillen ontstaan. Het Alevitisme werd op de meeste plaatsen onderdrukt, maar bleef als een strijdende stroming voortbestaan en heeft met name in de 14e, 15e en 16e eeuw talloze protestbewegingen gevoerd. Ook de Alevieten in Turkije hebben een lange geschiedenis als minderheid in strijd tegen de staat. In de 15e eeuw kwam onder leiding van sjah Ismail I van de Iraanse Safawiden een belangrijkre stroming op die het sjiisme als staatsgodsdienst installeerde in Iran.

Deze beweging vond veel aanhang onder een deel van de Anatolische bevolking, de Alevieten.

Sjah Ismail veroverde grote gebieden en vormde een ernstige bedreiging voor de soennitische moslims en het Ottomaanse Rijk. Ismail onderdrukte en vermoordde vele soennieten in zijn rijk en voerde vrijwel voortdurend oorlog met de Ottomanen. De Alevieten, die Ismail steunden, werden zodoende ook als een bedreiging gezien door de Ottomaanse sultans. Zij werden als staatsgevaarlijk beschouwd. Waar de soenitische leiders in het algemeen eeuwen bijzonder tolerant waren geweest ten overstaan van christenen en afwijkende stromingen binnen de Islam, werd van dan af het reizen van sjiietische-predikers, afkomstig uit wat nu Iran is, moeilijk gemaakt. Mogelijk mede ten gevolge van dit relatieve isolement, het geïsoleerd zijn van sjiieten in Iran, ontaardde de sekte in Turkije geleidelijk aan tot dorpsgroepen en genootschappen met eigen leiders die geloofsstellingen ontwikkelden die noch verwant zijn met de soenitische, noch met de sjiietische islam. Dit proces van ontaarding raakte in een stroomversnelling ten tijde van de opmars van de koloniale machten.

Het Alevitisme in Turkije is altijd een volksreligie gebleven, in strijd tegen het heersende (soennitische) religieuze en politieke stelsel. Seculiere krachten in de Turkse en Arabische wereld - nationalistisch of anderszins - maken nog steeds dankbaar gebruik van de kneedbare ideologie der Alevieten. Door de Alevietische opstelling, vanuit een underdog positie immer gericht op machtsverwerving, en door hun soms nog vaag islamitisch klinkende retoriek, zijn ze bijzonder nuttig gebleken om de moslim bevolkingen te bespelen.

De verschillen tussen de Alevitische en Iraans-sjiietische geloofsbeleving en geloofsuitoefening zijn inmiddels erg groot; in feite verschilt het Alevitisme net zoveel van het Iraans sjiisme als van het soennisme.

[bewerk]
Het Alevitisme en Bektashisme
Naast Ali en zijn opvolgers, de twaalf imams, vervult nog een andere heilige een belangrijke plaats in het Alevitisme: Haci Bektas Veli. Haci Bektas Veli is een heilige die in de 13e eeuw leefde. Hij was een derwisj die al wandelend door Anatolië een specifieke - alevitische/bektashische - filosofie verkondigde. Hij won grote aantallen volgelingen onder de Anatolische bevolking. Zijn filosofie was een uitwerking van die van de Alevieten. Hij heeft het bektashisme ontwikkeld tot een moderne leefwijze. Haci Bektas is de grondlegger van de Bektashi-orde. De volgelingen van deze orde worden Bektashi's genoemd.

Het verschil tussen de geloven en gewoonten van Alevieten en Bektashi's is door de eeuwen heen zo klein geworden, dat men tegenwoordig nauwelijks nog van een verschil kan spreken. De meeste mensen beschouwen het Alevitisme en het Bektashisme als een en dezelfde. De leerstellingen en filosofie van Haci Bektas zijn een belangrijk en een geïntegreerd geheel in de Alevitische denk- en leefwijze. Veel van zijn uitspraken hebben een belangrijke plaats gekregen in de opvattingen en het dagelijks leven van de Alevieten.

[bewerk]
Een humanistische filosofie
Het Alevistisme is geen vastomlijnde leer. De Alevieten zijn niet zozeer gebonden aan allerlei regels en wetten. In Alevitisme staat de mens centraal. Het is een humanistische filosofie. De belangrijkste regels waar Alevieten zich aan moeten houden, zijn dan ook van humanistische en eerbare aard. Een van de belangrijkste grondprincipes van de Alevitische levenswijze is: 'Elk mens accepteren zoals hij/zij is, zonder onderscheid te maken in sekse, kleur, afkomst, geloof enz.' Dit principe wordt elke Aleviet van kindsaf aan geleerd.

Een ander zeer belangrijk principe van de Alevieten luidt: 'Beheers je handen, tong en lendenen'. Dit betekent dat de mens zich van al het slechte moet onthouden, zoals: liegen, kwaadsprekerij, stelen en overspel. Om tot God te komen, om God te gedenken, is het noodzakelijk om ook de goddelijke essentie in de mens te erkennen. Daarom staat het geloof in de mens centraal in het Alevitisme. Dit geloof is alleen mogelijk wanneer het er in de samenleving menselijk aan toegaat, dat betekent: democratisch en humanistisch. Imam Ali en Haci Bektas Veli waren een belichaming van deze principes. Het principe 'ieder mens te accepteren en te respecteren zoals hij/zij is', geldt niet in de laatste plaats voor de geloofsbeleving van iemand.

De alevieten hebben een groot respect voor ieders geloof en belijdenis, wat ook zijn of haar overtuiging moge zijn. Want, zoals Haci Bektas Veli heeft gezegd: 'De mens zelf is degene die uiting en richting geeft aan het geloof. De mens is verantwoordelijk voor zichzelf.' De mens moet zelf tot erkenning van God en de natuur komen en daarom kan niemand bijv. vanwege atheïsme veroordeeld en gestraft worden. Iedereen is vrij zijn geloof te beleven zoals hij/zij verkiest; er zijn geen verplichte gebeden en geen vaste regels. Niet God, maar de mens is de wetgever op aarde. Alleen met betrekking tot de religieuze vragen is de Aleviet ondergeschikt aan een geloofswaardige leraar, een dede. De mensheid is door God geschapen. Ieder mens is een schepping van god. Vrede en solidariteit, eenheid en broederschap onder de mensen staan bij de Alevieten dan ook hoog in de vaandel.

[bewerk]
Het belang van kennis en ontwikkeling
De Alevieten beschouwen ontwikkeling en vooruitgang niet als iets slechts, maar juist als iets wat de mensheid ten goede kan komen. Dat wil zeggen, voor zover deze ontwikkelingen een bijdrage kunnen leveren aan vrede, rechtvaardigheid en een betere relatie tussen de mensen in de wereld. Haci Bektas Veli heeft eeuwen geleden al gezegd: 'de weg die niet langs kennis voert, eindigt in het donker, blij is diegene die licht op deze weg mag werpen'

De Alevieten hechten dan ook veel waarde aan onderwijs. Haci Bektas Veli heeft in een aantal spreuken de nadruk gelegd op het belang vergaren van kennis voor iedereen, zowel voor mannen als vrouwen. Zo heeft hij bijv. gezegd: 'Een volk dat geen kansen geeft aan de ontwikkeling van vrouwen, is een volk dat niet bestaat'. Voor Alevieten is de ontwikkeling van vrouwen en mannen even belangrijk. Zij vormen immers samen de mensheid. Er moet geen onderscheid gemaakt worden; mannen en vrouwen zijn gelijkwaardig.

[bewerk]
De religieuze bijeenkomsten: De Cem
Alevieten ondernemen niet de reis naar Mekka en erkennen diegenen die dat wel gedaan hebben niet als speciaal 'heilig', zoals in andere takken van de islam. Het idee van gebeden in de islam is in het Alevitisme vervangen door een gebeurtenis, Cem genoemd, waar de mannen, vrouwen en kinderen van de leefgemeenschap bij elkaar komen en over verschillende onderwerpen met de dede discussiëren, liedjes zingen en samen een speciale dans uitvoeren, de semah genaamd.

Behalve een religieuze betekenis heeft de cem ook een sociale betekenis. Tijdens de cem worden onderlinge geschillen in de gemeenschap besproken en opgelost en wordt de eenheid en solidariteit in de gemeenschap bekrachtigd. De religieuze leider van de gemeenschap, de dede, die het best omschreven kan worden als een enkeling, die nog het meest lijkt op een dorpswijze, vervult tijdens de cem een belangrijke rol. Tijdens de cem wordt er onder andere over de Alevitische leer gesproken, worden er religieuze liederen, begeleid door een of meer Baðlama gezongen, en wordt de semah (een religieuze, rituele dans, die verschillende vormen kent met elk een bijzondere betekenis) door mannen en vrouwen samen gedanst. Ook buiten het kader van de cem nemen de liederen, begeleid door de saz een belangrijke plaats in bij de Alevieten.[I/]

Ik heb is rond gekeken in www.wikipedia.nl en daar vond ik.
Ik vond het zelf een bijzonder stuk tekst.

[AmbyPur]

Ok.. en wat wil je hier graag mee?

..zucht dit is een NEDERLANDS forum...

[Raspberry]

daar had ik laatst een werkstuk over moeten maken, kut onderwerp is het.

[Nightwolf]

Oorspronkelijk geplaatst door RtCgabber
..zucht dit is een NEDERLANDS forum...

nee anders was het internetadres forum.leerlingen.nl

iedereen praat hier toch nederlands he ? of niet ?

[Nightwolf]

de openingspost is toch in t nederlands of niet?

Oorspronkelijk geplaatst door AmbyPur
Ok.. en wat wil je hier graag mee?

niets

[AmbyPur]

Oorspronkelijk geplaatst door puer1
niets

ok, ik kan me namelijk voorstellen dat niet veel mensen het graag lezen zo'n lap tekst dacht dat je misschien een discussie ofzo wilde maar niet dus?

[bartje518]

Sowieso verplaatst naar Psychologie en filosofie..