Binnen twee weken top Sharon en Abbas

Binnen twee weken top Sharon en Abbas

Gepubliceerd op dinsdag 11 januari 2005

De nieuwe Palestijnse leider Abbas heeft ‘vermoedelijk binnen twee weken' een ontmoeting met de Israëlische premier Sharon. Dat zei de Palestijnse minister Shaath van Buitenlandse Zaken maandag. Abbas werd zondag tot Palestijns president gekozen.

Lees ook:

Analyse: Niet te vroeg juichen over winst Abbas

Profiel Abbas
In september van 2003 was er voor het laatst een topontmoeting tussen Israël en de Palestijnen. Toen sprak Abbas in zijn hoedanigheid als premier met zijn ambtgenoot Sharon. Beide mannen hebben aangegeven naar de onderhandelingstafel te willen terugkeren.

Abbas steekt de ‘hand van vrede' uit naar Israël. Dat zei hij maandag tijdens een receptie met internationale waarnemers die bij de presidentsverkiezingen van zondag aanwezig waren. “We steken de hand van vrede uit naar onze buren en we hopen dat de reactie positief zal zijn”, zei Abbas. “De verkiezingen zijn slechts het begin, niet het einde.”

Bush nodigt Abbas uit
De Amerikaanse president George Bush gaat zijn nieuwe Palestijnse ambtgenoot Mahmoud Abbas (Abu Mazen) uitnodigen voor een bezoek aan Washington. Dat zei het Amerikaanse staatshoofd maandag in reactie op de winst van Abbas in de presidentsverkiezingen van zondag.

“Ik feliciteer Abu Mazen. Ik zie ernaar uit om met hem te overleggen op een gepast moment. Ik verheug me erop om hem hier te kunnen verwelkomen in Washington”, zei Bush. De nieuwe Palestijnse president ontmoette Bush al eens in de zomer van 2003 in het Witte Huis. Toen was Abbas nog premier van de Palestijnse Autoriteit.

Bush maande verder Israël zijn verplichtingen na te komen en zich terug te trekken uit de Gazastrook. “Het is absoluut noodzakelijk dat Israël de visie handhaaft van twee staten die vreedzaam naast elkaar leven”, aldus Bush. De Palestijnen moeten volgens hem nu de instellingen voor een democratische staat gaan opbouwen.

Bron: ANP

Links:


Abbas

Palestijnse Autoriteit
© 2005 Neos.nl / Planet Internet

Niet te vroeg juichen over winst Abbas

Gepubliceerd op maandag 10 januari 2005

Ruim tweederde van de Palestijnse kiezers stemde zondag op Abbas. Dat lijkt de aanstaande president een stevig mandaat te geven. Robert Soeterik van de Middle East Research Associates (MERA) ziet de meerderheid waarmee Abbas is gekozen inderdaad als een tactisch voordeel.

“De Palestijnen hebben laten zien dat ze in zijn voor onderhandelingen en dat ze een gesloten front vormen. En er is nu internationale druk op Israël, de bal ligt bij Israël. Sharon heeft steeds gezegd dat er geen onderhandelingspartner bij de Palestijnen was, nu is er een politicus met een mandaat en Israël moet Abbas de ruimte geven.”

Broos mandaat
Soeterik waarschuwt echter dat het mandaat van Abbas broos is. “Als Israël geen concessies doet en de onderhandelingen geen resultaat opleveren, zullen de militante groepen zich tegen Abbas keren. Bovendien was de opkomst bij de verkiezingen lager dan zestig procent, dat was lager dan bij de vorige presidentsverkiezingen in 1996. Met tweederde van de stemmen heeft Abbas eigenlijk geen meerderheid. Als hij bovendien in de onderhandelingen met Israël geen resultaten boekt, zal het gesloten front afbrokkelen. Israël zal daar op inspelen.”

Abbas staat te boek als een gematigde politicus die de politieke weg bewandelt om een Palestijnse staat te realiseren. Eran Nagan van het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) is dan ook positief over de verkiezing van Abbas.

“Het is een goed signaal dat voor het eerst sinds 1996 democratische verkiezingen zijn gehouden op vreedzame wijze. Voor het weer opstarten van het vredesproces en de dialoog is het een goede zaak dat Abbas is gekozen. Hij heeft bijvoorbeeld aan de wieg gestaan van de Oslo-akkoorden. Wel moet ik erbij opmerken dat hij vorige week in eigen kring nog dingen heeft gezegd als ‘de Zionistische vijand’ en dat lijkt me niet handig als je op weg bent om de dialoog met Israël te hervatten. Maar misschien was dat maar verkiezingsretoriek.”

Militante groepen
Volgens Soeterik mag men van Abbas niet verwachten dat hij op dit moment de militante groepen zal aanpakken. “Dat is een onredelijke eis. Die militante groepen komen niet uit de lucht vallen, dat komt door de Israëlische bezetting. Zolang Abbas onderhandelt met Israël zal hij de gewapende strijd opschorten. Maar het is in onderhandelingen normaal dat je niet meteen alles weggeeft.”

Het vredesproces zat de afgelopen jaar vast doordat Israël geen vredespartner aan Palestijnse zijde zag. Nu de Palestijnen een democratisch gekozen en gematigde president hebben, is die vredespartner er wel. Het is echter naïef om te denken dat een akkoord nu binnen handbereik ligt.

“Er is nu heel veel euforie en dat is wat prematuur”, zegt Bertus Hendriks, Midden-Oosten deskundige van de Wereldomroep. “Er is een kleine mogelijkheid dat de verkiezing van Abbas het vredesproces weer op de rails zet. Maar dan moet Abbas het Israël in de eerste periode niet al te moeilijk maken. Abbas moet dan Hamas gaan bestrijden en hij heeft al duidelijk aangegeven dat hij dat niet van plan is. Ik denk dat Abbas nog wel de militante groepen tot een wapenstilstand kan bewegen. Dan moet Israël ook nog meedoen en stoppen met de ‘targeted killings’ (gerichte liquidaties) van terreurkopstukken.”

Abbas niet toeschietelijk
Hendriks voorziet niet dat Abbas al te toeschietelijk naar Israël zal zijn. “Abbas heeft aangegeven dat hij geen heil ziet in de intifada, maar ook Abbas houdt vast aan zijn eisen van een Palestijnse staat die bestaat uit een zo groot mogelijk deel van de Westbank en de Gazastrook en Oost-Jeruzalem als hoofdstad. Hij wil ook een rechtvaardige oplossing voor de Palestijnse vluchtelingen, hij houdt vast aan het recht van terugkeer.”

Tegelijk verwacht Hendriks ook geen al te grote toenadering van Israël. “Sharon zal vooral interesse hebben in lange termijntussenoplossingen. De Palestijnen zijn bang dat dat weer vijftien, twintig gaat duren en dat intussen Sharons greep op de Westbank groeit. Aan de andere kant kan Sharon, als hij in een moeilijk parket komt, altijd weer zeggen dat hij niet verder kan omdat de Palestijnen de terreur niet bestrijden.”

Over de druk die de internationale gemeenschap uitoefent is Hendriks sceptisch. “Ik mag hopen dat er nu internationale druk op Israël is om de Palestijnen tegemoet te komen, maar of dat voldoende druk is? Toen Abbas twee jaar geleden onder internationale druk tot premier werd benoemd, zocht Israël ook nauwelijks toenadering.”

Ook Soeterik heeft er een hard hoofd in dat de verkiezing van Abbas een nieuwe impuls geeft aan het vredesproces. “Welk vredesproces? Er is geen vredesproces. Als je het neutraal moet formuleren kun je het een onderhandelingsproces noemen. Daar was onder de toenmalige premier Barak en is zeker onder Sharon geen sprake van. Het zijn alleen unilaterale acties van Israël. Kijk maar naar de bouw van de veiligheidsmuur en de terugtrekking uit de Gazastrook, dat geen terugtrekking is maar een hergroepering.”

Volgens Nagan is Israël echter ‘absoluut’ van plan serieus met Abbas te onderhandelen. “In Israël is er hoop op een echt Palestijns leiderschap dat serieus de terreur wil bestrijden. De wil om met de Palestijnen aan tafel te gaan zitten is er zeker. Het Gazaplan van Sharon is bijvoorbeeld een handreiking.”

Peter Schong

Het zijn hoopgevende signalen, maar of dit dit tot een vredesproces of structurele oplossingen gaat leiden moet ik eerst zien en dan pas geloven, daarvoor is het al te vaak mis gegaan. Hamas aan de ene kant en de radicale elementen in de Israëlische politiek aan de andere kant zullen wel weer roet in het eten gooien. Abbas heeft te weinig middelen en invloed om Hamas echt goed onder controle te houden en in Israël heb je ook stromingen die een harde lijn en compromisloze lijn voorstaan.