[Tyskie]

Wat algemene informatie over -de juridische kant van- euthanasie in Nederland

Sinds de invoering van de nieuwe Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding is in het tweede lid van art 293 Sr, het artikel waarin euthanasie strafbaar is gesteld, de bijzondere strafuitsluitingsgrond opgenomen dat een arts niet strafbaar is als hij voldoet aan de volgende vereisten: ten eerste moet de arts overtuigd zijn dat er sprake is van een vrijwillig en weloverwogen verzoek van de patiënt. Ten tweede moet de arts ervan overtuigd zijn dat er sprake is van uitzichtloos en ondraaglijk lijden van de patiënt. Vervolgens moet de arts de patiënt informeren over de situatie waarin deze zich bevindt en over diens vooruitzichten. Als vierde punt wordt genoemd dat de arts met de patiënt tot de overtuiging moet komen dat er voor de situatie waarin de patiënt zich bevindt geen redelijke andere oplossing is. Als vijfde criterium wordt gesteld dat de arts minimaal een andere, onafhankelijke arts moet raadplegen, die de patiënt ziet en schriftelijk zijn oordeel geeft over bovenstaande zorgvuldigheidseisen. Als laatste moet de levensbeëindiging of hulp bij zelfdoding worden uitgevoerd op een medisch zorgvuldige wijze. Al deze zorgvuldigheidseisen zijn opgenomen in artikel 2 van de Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding. Ten slotte eist art 293 Sr nog dat de arts melding maakt van de euthanasie bij de gemeentelijk lijkschouwer.


Hier worden dus nogal wat eisen gesteld voordat euthanasie niet strafbaar is. Punt 1 levert gelijk al een probleem op. Wat nou als de patient niet in staat is tot een vrijwillig en weloverwogen verzoek te komen? Bijvoorbeeld omdat de patient beschikkingsonbevoegd is.. niet bepaald ondenkbaar.
Wat doe je bijvoorbeeld met een patient die in coma is geraakt en als hij hier al uitkomt een zeer beperkt bestaan zal hebben. Als partner of ouder weet je dat die persoon zeer waarschijnlijk liever z'n leven zou beëindigen in deze situatie. Maar kun je dan wel overgaan tot euthanasie?
Tweede punt over een 'uitzichtloos en ondraaglijk lijden' is ook al zoiets. Voor de ene persoon zal die grens eerder bereikt zijn dan voor de ander. En gaat dit alleen om fysiek lijden of mag euthanasie ook toegepast worden bij geestelijk lijden?

Euthanasie an sich is niet verkeerd, maar er zitten dus nogal wat haken en ogen aan en men zal zeer nauwkeurig en voorzichtig te werk moeten gaan. Soms misschien wel te voorzichtig omdat je niet andermans leven mag beëindigen omdat het juridisch niet kan, terwijl euthanasie wel wenselijk zou zijn. Ga er maar aanstaan als arts.