ik heb het ook ff nagechecked, en je hebt gelijk.
Duits of Diets?
In het Wilhelmus wordt "van Duitsen bloed" erg vaak vervangen door "van Dietsen bloed". Niet juist. De originele, niet gemoderniseerde versie van het Wilhelmus spreekt immers van "van Duytschen bloed" en ook de moderne versie welke we sinds 1932 gebruiken spreekt wel degelijk van "van Duitsen bloed". Volgens de semantiek welke het woord "Duits" vandaag heeft, lijkt het alsof het Wilhelmus zegt dat Willem van Oranje een Duitser is. Dillenburg ligt inderdaad in Duitsland, maar dat is niet wat het Wilhelmus bedoelt.
In het verleden was "Duits" een neutraal woord. De vele volkeren waaruit de gebieden waaruit, onder andere, Nederland en Duitsland bestonden, werden Duitse volken genoemd. Vandaag spreken we nog van nederduitse (bijv. Nederlands) en hoogduitse (bijv. Duits) talen.
Dat veranderde toen Pruisen ophield te bestaan en Duitsland werd. Duits was nu geen neutraal woord meer en kreeg zijn huidige betekenis. Vanzelfsprekend beschreef men het Nederlandse sinds die tijd niet meer met Duits.
Hoe zit het met Diets? Diets en Duits zijn hetzelfde woord. In noord-Nederlandse dialecten sprak men over Duits, in zuid-Nederlandse dialecten over Diets. Diets heeft zijn oorspronkelijke betekenis wel enigszins behouden. Alhoewel het Wilhelmus letterlijk het woord Duits bezigt, zou het gebruik van "Diets" inhoudelijk dichter bij de originele betekenis komen. |
Diets is een bijvoeglijk naamwoord bij het in het Middelnederlands nog voorkomende woord diet, dat 'volk' betekent en verwant is met het Gotische thiuda (met dezelfde betekenis). Het verschil tussen Duits en Diets is als volgt ontstaan. De oudste Nederlandse (en Duitse) vorm van het woord is diut; daaruit zijn de vormvarianten diet en duut voortgekomen, en de bijvoeglijke naamwoorden diets en duuts. Die laatste vorm is 'gediftongeerd' tot duits (de lange u is een tweeklank ui geworden). Dat woord gebruiken we nu nog steeds, maar met een nieuwe betekenis - en diets is in onbruik geraakt. |
zo, gelijk ook waarom ik vroeger op t verkeerde spoor ben gebracht dan
