Minimum/hogere straffen in de wet

L.S.,

Nog niet zo heel lang geleden kwam de LPF met hun 'actieplan tegen geweld'. Onderdeel van dit plan was het stellen van minimumstraffen voor de zwaardere delicten, net zoals er maximumstraffen in de wet worden gegeven.

Ik was hier tegen. Daar ik de rechter capabel achtte om zelf te kunnen bepalen of iemand nu wel of niet voldoende verzachtende omstandigheden heeft. Geen zaak is immers gelijk, en iedereen dient op zijn eigen manier gepast gestraft te worden. De rechter lijkt zeer geschikt om deze afwegingen te maken.

Dit vroeg om nadere analyse. Ik ben eens gaan kijken naar wat nu eigenlijk het doel is van het opsluiten van iemand. Uiteindelijk kwam ik op de volgende vijf punten:

1. Preventief
   De straf moet mensen afschrikken de misdaad te begaan.
2. Curatief
   We hopen dat mensen door de straf hun leven beteren en 'op het rechte pad' komen.
3. Isolatief
   In de periode dat de dader opgesloten zit, kan hij geen strafbare feiten plegen en geen gevaar voor de samenleving opleveren.
4. Wraak gevoel van slachtoffer(s)
   Het geeft een slachtoffer, van bijvoorbeeld verkrachtig, genoegdoening als de dader wordt gestraft.
5. Gevoel van rechtvaardigheid in maatschappij
   Het wordt als goed gezien dat daders flink gestraft worden.

Een toevoeging bij punt 5. Als een dader van zinloos geweld door omstandigheden 3 maanden cel krijgt, geeft dit een onrechtvaardig gevoel in de maatschappij. Of dit volgens de maatstaven in de wet redelijk of niet is, is niet relevant.
De emotie leeft nou eenmaal onder de bevolking. Gevolg zijn de stille tochten en veel onrust in de maatschappij. Om niet te vergeten dat het frustrerend werkt ("als ik 3 kilometer te hard rijd krijg ik een bekeurig, en als hij iemand vermoord krijgt hij maar 3 maanden").

Bij punt 1 en 2 moet ik toevoegen dat het effect hiervan zeer beperkt blijkt en ook zeer weinig baat hebben bij minimum straffen of überhaupt hogere straffen.

Mijn mening kantelde echter toen ik mijzelf besefte dat het verhogen van straffen en het stellen van een minimumstraf bij de punten 3, 4 en 5 wel degelijk een significant effect heeft.


Nu komt eigenlijk pas de kern van de discussie:

Horen emotionele zaken als wraak en rechtvaardigheid in onze rechtsgang? Of dient deze puur op stricte regels gebaseerd te zijn?
En, indien men voor dat laatste kiest, hoe moet dit verkocht worden aan 'het volk' - dat sowieso verantwoording vereist voor de hoogte van de straffen.